Machtigen is het vrijwillig geven van een bevoegdheid door een belanghebbende (patiënt) aan een of meerdere vertegenwoordigers (gemachtigde) om bepaalde handelingen uit te voeren.
Hoe het werkt
De Machtigingsvoorziening biedt burgers de mogelijkheid een vrijwillige machtiging af te geven voor het uitvoeren van een handeling waar digitale identificatie en authenticatie nodig is. Dat doen ze in een centraal register via www.machtigen.digid.nl. Dat kan een machtiging zijn om belastingaangifte te doen, maar bijvoorbeeld ook om toegang te verlenen tot medische gegevens bij een zorgaanbieder.
De patiënt behoudt in deze vorm van vertegenwoordiging altijd zelf verantwoordelijkheid en regie. Hij/zij kan de machtiging op elk gewenst moment ook weer intrekken. Wanneer de gemachtigde namens de patiënt gebruik maakt van de digitale dienstverlening, logt hij/zij in met de eigen DigiD-gegevens.
Voor zorgaanbieders kan gebruik van deze voorziening leiden tot minder administratieve lasten: registratie en verificatie van machtigingen hoeven immers niet meer door de zorgaanbieder zelf te worden gedaan. De patient registreert de machtiging zelf en de verificatie vindt automatisch plaats als de gemachtigde wil inloggen. Een en ander wordt ook uitgelegd in onderstaande animatie.
De voorziening op hoofdlijnen
Deze voorziening is sinds 2021 beschikbaar.
| Achtergrondinformatie | |
|---|---|
| Voorziening voor | Machtigen (vrijwillig) |
| Geraadpleegde bron | Machtigingsregister |
| Registratie nodig | Ja, mensen die hulp willen van derden registreren hun machtiging zelf en kunnen deze machtiging ook op elk gewenst moment weer intrekken. Een persoon kan meerdere personen machtigen. |
| Voor wie | Voor iedereen vanaf 18 jaar die niet onder bewind/curatele staat. |
| Vereist | DigiD als inlogmiddel |
| Stand van zaken | Beschikbaar via TVS |
Implementatie
Technische implementatie
Partijen die aansluiten op TVS krijgen meteen ook beschikking over de machtigingsvoorziening. Dit vergt vanuit technisch opzicht geen apart aansluitproces, maar hiervoor moet wel aanvullende informatie worden aangeleverd. Als u als zorgaanbieder van deze voorziening gebruik wilt maken, dan moet u dit bij de start van het aansluitproces op TVS kenbaar maken bij uw ICT-leverancier.
Gebruik
Via de machtigingsvoorziening kan een patiënt iemand anders machtigen om te handelen namens hem/haar per specifieke zorgaanbieder. Hiermee is niet geregeld wat deze persoon mag doen in het patiëntportaal van deze zorgaanbieder of via de PGO bij deze zorgaanbieder.
Dat legt elke zorgaanbieder (eventueel in samenwerking met de softwareleverancier) zelf vast. Dat betekent ook dat zorgaanbieders hierin verschillende keuzes kunnen maken met als gevolg dat het gebruik voor patiënten en gemachtigden onduidelijk wordt. Standaardisatie in de gemaakte keuzes vergroot de duidelijkheid en herkenbaarheid voor de patiënt en de gemachtigde. Hoe beter het gebruikersgemak, hoe groter de acceptatie van deze voorziening. Daarom heeft VWS samen met een brede vertegenwoordiging uit de zorgsector een handreiking uitgewerkt waarin wordt stilgestaan bij de belangrijkste inrichtingsvraagstukken van de machtigingsvoorziening. Waar relevant zijn deze vraagstukken voorzien van een advies om de uniformiteit zoveel mogelijk te waarborgen.
Aanpassing bedrijfsprocessen
Het ingebruiknemen van deze voorziening heeft mogelijk impact op bestaande bedrijfsprocessen, zoals de huidige wijze waarop u machtigingen registreert en verifieert.
Interne en externe communicatie
Zoals bij elke verandering in dienstverlening is het verstandig uw medewerkers en uw patienten hier tijdig van op de hoogte te stellen. Om u op weg te helpen in de communicatie aan patienten, worden hiervoor communicatiemiddelen ontwikkeld waar u kosteloos gebruik van kunt maken. Een flyer over dit onderwerp is op aanvraag beschikbaar via e-ID@nictiz.nl.
Aan de slag
De machtigingsvoorziening is beschikbaar voor implementatie. Interesse? Neem contact op met je leverancier om kenbaar te maken dat je van deze voorziening gebruik wilt maken en afspraken te maken over implementatie en inrichtingskeuzes. Voor nadere informatie over de publieke machtigingsvoorziening kun je contact met ons opnemen of deelnemen aan een van de voorlichtingsbijeenkomsten.