Zorgverleners op de werkvloer
Domenique, arts
Domenique werkt als SEH-arts op de spoedeisende eerste hulp in het ziekenhuis van Gorinchem. ‘Het allerleukste aan mijn werk vind ik de dynamiek van de afdeling. Mensen komen hier geschrokken binnen. Ik maak ze, als het even kan, graag aan het lachen.’ Zoals overal in Nederland heeft Domeniques afdeling last van overmatige drukte. ‘We hebben drukke dagen en heel weinig tijd. Soms heb ik nauwelijks tijd voor een praatje met de patiënt.’
Regelmatig is Domenique kostbare minuten kwijt aan het achterhalen van iemands medische gegevens. Bijvoorbeeld als een patiënt eerder is behandeld in een ander ziekenhuis. ‘Dan moet ik de juiste persoon aan de telefoon krijgen. Vaak duurt dat eindeloos. Voor ik iemand aan de lijn krijg die me de juiste informatie kan geven, ben ik vaak meerdere keren doorverbonden.’
Het frustreert Domenique dat ze die tijd niet kan besteden aan haar belangrijkste werk: zorgen voor patiënten. ‘Soms voelt het alsof ik mijn hele dienst aan de telefoon ben.’ Als mensen toestemming zouden geven om hun gegevens te delen met al hun zorgverleners, zou Domenique meer tijd hebben voor persoonlijke contact. En daar wordt de zorg beter van.
De gegevens uit een dossier zijn zeer belangrijk voor Domeniques behandeling van een patiënt. ‘Heeft een patiënt een probleem aan het hart of de longen? De voorgeschiedenis kan ons direct op het juiste spoor zetten. Die informatie kan het verschil maken.’ Óók als je helemaal gezond bent, is het volgens Domenique belangrijk om toestemming te geven. Als jij geen toestemming geeft, weet ik niet dat je al die tijd gezond bent geweest. Dat je geen onderliggende aandoeningen hebt of medicijnen gebruikt. Dat is ook belangrijke informatie’ Domenique is enthousiast dat het nu zoveel makkelijker wordt om toestemming te geven via Mitz. ‘Laat mij meteen met jouw klacht bezig zijn. Ik ben beter in zorg verlenen dan uren bellen. Daar ligt mijn kracht!’
Niemand denkt 's ochtends vroeg...
Nou, vandaag ga ik eens even
lekker naar de spoedeisende hulp toe.
Stel dat je op de fiets zit, en je
valt van je fiets af...
en je komt op de spoedeisende
hulp terecht...
Op het moment dat jij binnenkomt...
kan ik me voorstellen dat je vaak
heel veel stress hebt, of heel angstig bent.
Dan vind ik ook niet dat wij als dokters
van jou mogen verwachten...
dat jij mij kan vertellen wat
voor ziektes je hebt.
Op de spoedeisende hulp is het zo
dat we snel moeten handelen.
Tijd is alles.
En daarom is het heel fijn als er gewoon een
dossier is waar wij in kunnen kijken...
waar dan toestemming voor gegeven is.
Dan kunnen wij al die informatie
meenemen om jou de beste zorg te geven.
Rianne, verpleegkundige
Rianne is verpleegkundige op de spoedeisende hulp in een lokaal ziekenhuis in Gorinchem. Werken op de spoedeisende hulp is topsport. Dagelijks behandelt ze mensen met een herseninfarct, een hartaanval of zware verwondingen. ‘Elke minuut telt als een patiënt balanceert op het randje van leven of dood', vertelt Rianne. ‘Vanaf het moment dat de ambulance met loeiende sirenes bij het ziekenhuis arriveert, starten we direct de behandeling.’ Alle informatie over de patiënt kan van levensbelang zijn. Gebruikt iemand bloedverdunners, of andere belangrijke medicijnen, dan móeten Rianne en haar collega’s dat weten. ‘Als iemand bloedverdunners slikt, kan ik direct een middel toedienen wat de bloeding doet stollen. Voor mensen met bijvoorbeeld een hersenbloeding, of inwendige bloeding, kan dat een enorm verschil maken en de schade beperken.’
Maar het komt regelmatig voor dat een patiënt niet aanspreekbaar of buiten bewustzijn binnenkomt op de spoedeisende hulp. ‘Op zo’n moment hebben we alleen de informatie in iemands dossier. Hoe meer medische gegevens bekend zijn, des te beter kunnen we een patiënt helpen.’ Helaas is zo’n dossier vaak onvolledig. Veel mensen hebben namelijk geen toestemming gegeven voor het delen van hun medische gegevens. Informatie over medicatie, zoals bloedverdunners, of bekende allergieën ontbreekt in dat geval. Maar ook details over behandelingen in andere ziekenhuizen staan dan niet in het dossier. ‘Ik zie regelmatig op de spoedeisende hulp dat het delen van medische gegevens het verschil kan maken tussen leven en dood. Ik wil iedereen zo goed en zo snel mogelijk helpen. Het is frustrerend als dat niet lukt omdat informatie ontbreekt.’ Rianne benadrukt het nog één keer: ‘Laat ons goed voor je zorgen. Dat kan alleen als we toegang hebben tot jouw volledige dossier. Je kunt nu alvast online jouw toestemmingskeuze in Mitz doorgeven. Zodra jouw zorgverleners op Mitz zijn aangesloten, dan zie je dat in jouw eigen omgeving. ’
Op de spoedeisende hulp telt
elke minuut...
en elke minuut kan het verschil maken
tussen leven en dood.
Het is belangrijk om inzicht te hebben in
iemand z'n medische gegevens omdat...
niet iedereen die hier binnenkomt
is aanspreekbaar.
Sommige mensen zijn
buiten bewustzijn.
Of door een herseninfarct of beroerte,
kun je het zelf niet meer zeggen.
En die minuten die ik nodig heb om medische gegevens
op te vragen in een ander ziekenhuis...
die kan ik ook aan een patiënt besteden,
en dat is wat ik wil.
In die 5 tot 10 minuten kunnen we al zoveel doen,
om iemands leven te redden.
Shanaz, apotheker
Shanaz werkt als apotheker in Rotterdam-Zuid. ‘Als apotheker heb ik één doel: ervoor zorgen dat iedereen de best mogelijke medicijnen krijgt.’ Dat is maatwerk: ieder mens is anders. ‘Sommige mensen zijn bijvoorbeeld allergisch voor bepaalde medicijnen. Ik wil ervoor zorgen dat iemand altijd de juiste middelen krijgt.’
Shanaz bewaakt ook het overzicht van alle medicijnen van een patiënt. ‘Ouderen slikken vaak veel pillen. Sommige medicijnen werken slecht samen: ze versterken of verzwakken elkaar, of zijn zelfs gevaarlijk om tegelijkertijd te slikken. De apotheker houdt dat altijd in de gaten voor de patiënt.’ Vaak ziet Shanaz oudere mensen met een briefje in hun jaszak. Met daarop alle medicijnen die ze slikken. ‘Dat is soms handig, maar ik vraag mij ook af; hoe oud is het briefje? Staan alle medicijnen er wel op? En wat als iemand het briefje kwijt raakt?'
Shanaz zou die zorg graag van mensen overnemen. ‘Ik raad het iedereen aan om toestemming te geven voor het delen van gegevens met de betrokken zorgverleners. Dan kun je met een gerust hart elke apotheek binnenstappen.’ Handig, als je bijvoorbeeld op vakantie bent in eigen land. ‘Als je toestemming geeft, ziet bijvoorbeeld ook de apotheker in de buurt van jouw camping het complete plaatje. En kan die jou zo de beste pillen meegeven.’
Eigenlijk kan ik mijn werk
alleen maar goed doen als apotheker
als ik alle nodige informatie over
de patiënt heb.
Stel je bent een weekendje weg
in Nederland, en...
je komt onverhoopt toch bij de
huisartsenpost terecht.
De huisarts schrijft een nieuw medicijn uit,
je gaat ermee naar de apotheek...
en de apotheek heeft niet alle informatie
over andere medicijnen die je gebruikt.
en de apotheek heeft niet alle informatie
over andere medicijnen die je gebruikt.
Een simpel voorbeeld: de pil.
Daarbij vergeten veel vrouwen dat
ook dat eigenlijk een medicijn is.
En dat dus zelfs de pil met sommige
andere medicijnen niet samen kan.
Dus dan zijn de gevolgen
vrij groot.
Je bent als patiënt niet als enige verantwoordelijk
voor jouw medicijnen en jouw gezondheid.
Die dragen wij met alle liefde.
Dus als wij alle informatie hebben,
dan kunnen we ons werk ook goed doen...
en die zorg leveren.
Carin, huisarts
Carin is huisarts in Driebergen. ‘Ik ben als huisarts betrokken bij de intiemste momenten in een mensenleven: van wieg tot graf.’ De huisarts is de medische spin in het web, legt Carin uit. ‘Ik ben op de hoogte van de volledige medische geschiedenis van een patiënt.’
‘In de weekenden en de avonden werk ik soms op de huisartsenpost.’ Daar behandelt Carin meestal patiënten die ze niet kent. ‘Op een avond kwam er een man met hoge koorts binnen. Ik kende hem niet. Gelukkig had de man toestemming gegeven voor het delen van zijn medische gegevens. Ik had daardoor toegang tot zijn volledige medische dossier.’ Daardoor kon Carin in één oogopslag zien dat de patiënt geen milt meer had. ‘Omdat ik wist dat zijn milt was verwijderd, kon ik direct handelen. Zo kon ik voorkomen dat de patiënt een bloedvergiftiging zou krijgen.’
‘Ik wil dat mijn patiënten de beste zorg krijgen.’ Óók als patiënten aan het einde van hun leven bewust kiezen om zorg te weigeren. ‘Stervensbegeleiding is een bijzonder onderdeel van mijn vak. Ik ken de wensen van mijn patiënt. Wil hij nog naar het ziekenhuis? Mogen artsen hem reanimeren?’ Maar als iemand een ongeluk krijgt, dan weten bijvoorbeeld de ambulancebroeders niet vanzelf wat die wensen zijn. ‘Je wilt voorkomen dat een oudere patiënt tegen zijn wil wordt gereanimeerd.’ Alle zorgverleners willen de wens van een patiënt natuurlijk respecteren. ‘Maar daarvoor hebben mijn collega-artsen wel toegang nodig tot die informatie. Daarom is toestemming geven zo belangrijk. En helemaal fijn dat het via Mitz zo makkelijk kan.’
Vragen, opmerkingen of suggesties? Mail ze naar: zorgvoortoestemming@minvws.nl