Resultaten onderzoek naar beschikbare zorgdata voor artificiële intelligentie bekend
De resultaten van de inventarisatie welke initiatieven en/of constructies er in Nederland bestaan om (zorg)data beschikbaar te maken voor artificiële intelligentie (AI), zijn bekend. Uit het onderzoek van Capgemini Invent, in opdracht van het programma Waardevolle AI voor gezondheid van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), komt naar voren dat er op zich geen gebrek is aan gezondheidsdata, maar wel aan het hergebruiken van beschikbare gezondheidsdata.
In de inventarisatie zijn 23 initiatieven meegenomen. Op basis van verdiepende vragenlijsten en gesprekken is een samenhangend beeld gevormd van de huidige situatie én de belangrijkste vraagstukken rond databeschikbaarheid in gezondheid en zorg.
Het vergroten van databeschikbaarheid is belangrijk voor het benutten van de kracht van AI. Hierbij gaat het om gezondheidsdata decentraal toegankelijk te maken voor AI en ervoor te zorgen dat er goed samengewerkt kan worden door zorgprofessionals in de gezondheidspraktijk.
Voor AI is het namelijk van belang dat er op een veilige, betrouwbare en transparante manier voldoende en kwalitatief goede data beschikbaar is. Dan kan AI optimaal helpen om zoveel mogelijk waarde uit de data te halen. Door haar kracht om te voorspellen, zelf analyses te doen en daarvan te leren om tot op maat gemaakte adviezen of acties te komen. Dit biedt mogelijkheden voor bijvoorbeeld toepassingen op het gebied van preventie, maar ook voor zelfmanagement, snellere en betere diagnostiek en behandeling en draagt bij aan betere gezondheid en/of het voorkomen, verplaatsen, of vervangen van zorg.
Conclusies en aanbevelingen
De belangrijkste bevindingen van Capgemini Invent zijn onder andere:
- Er is gebrek aan toegankelijke gezondheidsdata. De focus in het veld ligt op dit moment nog vooral op het verzamelen, verwerken/bewerken en beschikbaar stellen van de data via samenwerkingsconstructies of het openen van nieuwe bronnen.
- Het vergroten van de databeschikbaarheid is voor de onderzochte partijen een belangrijk doel. Initiatieven, zoals de Personal Health Train, bieden nu alternatieven om data decentraal op te slaan en te analyseren.
- AI wordt op dit moment gezien als de volgende logische stap na brede databeschikbaarheid van gezondheidsdata. Het kost tijd voordat waardevolle AI kan worden ontwikkeld en toegepast met de data geboden door constructies.
- Om de databeschikbaarheid voor gebruik van AI te vergroten zijn er een aantal mogelijkheden: samenbrengen van initiatieven, verbreden van de beschikbaarheid door een centraal aanspreekpunt om het aanbod te vergroten, verbinding met de industrie opzoeken en aandacht voor vertrouwen uit de samenleving door goede informatievoorziening naar burgers en patiënten.
Bekijk het gehele rapport ‘Nulmeting databeschikbaarheid in gezondheid en zorg’ (40 pagina’s)
Vervolgstappen op basis van resultaten rapport
Goede en kwalitatief waardevolle data is de brandstof voor AI in de zorg. De focus vanuit het veld ligt nu voornamelijk op het verzamelen van data voor wetenschap en registraties. Terwijl voor verdere opschaling het omdraaien van het perspectief nodig is. Hoe kan de waarde van data worden omgezet naar toegevoegde waarde voor de zorgverleners, patiënten en burgers? Door hen te betrekken, kan er gerichter relevante data worden verzameld voor AI-toepassingen die hen helpen in de praktijk.
Samenwerken en leren is het motto van het programma ‘Waardevolle AI voor gezondheid’ van VWS. Daarom gebruikt het programma de resultaten van het onderzoek naar databeschikbaarheid als input om met de NL AI Coalitie, (koepel)organisaties en de coalitie rond het dataconvenant gezamenlijk te werken aan scenario’s om databeschikbaarheid voor AI in Nederland te borgen.